CELTH levert belangrijke bijdrage aan Leidraad Bestemmingsmanagement

25-10-2022

Toeristische bestemmingen kunnen zich gestructureerder verder ontwikkelen met de pas verschenen leidraad bestemmingsmanagement. CELTH heeft samen met veel andere partijen bijgedragen aan het document met als titel ‘Bestemmingsmanagement: ambities en leidraad’.

CELTH, NBTC en de provincie Utrecht waren samen de penvoerder van dit project. Provincies, DMO’s, VNG, IPO, het ministerie van EZK en HISWA-RECRON maakten deel uit van de werkgroep.

De bewuste bestemming centraal

Voor CELTH is deze breed gedragen leidraad een bevestiging van haar keuze om de bestemming centraal te stellen in haar onderzoeksagenda. CELTH kiest nadrukkelijk voor het bestemmingsniveau omdat daar alle verschillende deelsectoren en actoren samenkomen. Op de bestemming wordt gastvrijheid en waarde gecreëerd voor zowel toeristen, bewoners als bedrijven. In een Bewuste Bestemming wordt de maatschappelijke waarde van het gastvrijheidsdomein vooropgesteld. Alle actoren werken aan zo positief mogelijke economische, sociale en ecologische impacts voor bewoners (kwaliteit van leven), bezoekers (kwaliteit van ervaringen) en professionals binnen het domein (kwaliteit van werk).

Daniek Nijland die namens CELTH in de werkgroep zat: “De Leidraad Bestemmingsmanagement brengt het gedachtegoed van Perspectief 2030, het advies van de Rli over Waardevol Toerisme en de Agenda Bewuste Bestemmingen van CELTH bij elkaar en biedt praktische handvatten om met dit gedachtegoed aan de slag te gaan. Door de samenwerking met alle verschillende partijen is de leidraad een rijk en breed gedragen document geworden. Bovendien hebben alle 12 provincies zich achter de leidraad geschaard en aangegeven er actief mee aan de slag te gaan. Een mooie opstap om verder te werken aan effectief management van al die prachtige bestemmingen in Nederland!”

Duidelijke definiëring

Aanleiding voor de leidraad is dat iedere partij voor bestemmingsmanagement en -ontwikkeling kiest voor eigen toepassingen en methodieken, met bijbehorende begripshantering. Hoewel de unieke lokale of regionale context hiermee optimaal wordt bediend, bestaat er behoefte aan een zekere eenduidigheid, ofwel een gedeeld beeld van wat we precies verstaan onder bestemmingsmanagement en hoe we hiermee omgaan. Voor de definiëring van begrippen als gastvrijheidsdomein, bestemmingsmanagement, bestemmingsontwikkeling, bezoekersmanagement en bewuste bestemming is nu overeenstemming. Voor die begripsbepaling was de definiëring zoals die gebruikt is in de Agenda Bewuste Bestemmingen van CELTH leidend.

Uitgangspunten voor bestemmingsmanagement

De leidraad gaat in op de verschillende onderdelen van bestemmingsmanagement, de beschikbare instrumenten en de partijen die hierin een rol hebben. De lokale context van een bestemming is altijd leidend. Het document is dan ook geen blauwdruk, maar een handreiking voor het vormgeven van bestemmingsmanagement op ieder bestuurlijk niveau (landelijk, provinciaal, regionaal, lokaal). Bij de toepassing van de leidraad zijn vijf uitgangspunten van belang:

  1. Betrouwbare en actuele data als fundament
  2. Samengesteld product vraagt om nauwe samenwerking
  3. Aanpak op juiste schaalniveau
  4. Goede balans centraal
  5. Integrale benadering als sleutelbegrip

Zeven stappen

Vervolgens kan de bestemming (verder) worden ontwikkeld met zeven essentiële stappen. Bestemmingsmanagement begint met analyses (stap 1) waarin ook aandacht is voor bredere maatschappelijke opgaven, die raken aan het gastvrijheidsdomein en die relevant zijn voor het betreffende bestemmingsgebied. De resultaten van de analyse gelden als opmaat voor het formuleren van een gedragen ambitie (stap 2 ‘wat willen we bereiken’) en een daaruit voortkomend ontwikkelkader (stap 3 ‘hoe willen we dit bereiken’). Via bestemmingsontwikkeling (stap 4) en vraagsturing (stap 5) kunnen vervolgens in samenspraak met stakeholders interventies worden gepleegd om de ambitie te realiseren. Met evaluatie en monitoring (stap 6) kunnen we tot slot vaststellen of de interventies het gewenste effect hebben. Voor effectief bestemmingsmanagement is een goede organisatie (stap 7) bovendien essentieel.

Levend werkdocument

De leidraad is nadrukkelijk een werkdocument, dat we de komende tijd verdiepen en aanvullen. Voor de thema’s uit de Agenda Bewuste Bestemmingen levert CELTH een bijdrage aan de kennisontwikkeling die nodig is voor adequaat bestemmingsmanagement. Vanuit dit oogpunt is CELTH ook betrokken bij de doorontwikkeling van deze leidraad.