Vrijwilligerswerk bij LTH-organisaties: op weg naar gezonde en duurzame regio’s

Vrijwilligerswerk is een van de pijlers waarop onze maatschappij draait. Ook in de leisure, toerisme en hospitality (LTH) sectoren is vrijwilligerswerk onmisbaar. Een duurzaam en gezond ‘ecosysteem’ rond vrijwilligerswerk is essentieel bij het omgaan met arbeidsmarktvraagstukken en het vinden van een passend evenwicht tussen betaald en niet-betaald personeel. In die zin kan vrijwilligerswerk worden gezien als onderdeel van het ’human capital problem’ en de oplossing ervan, en niet alleen omdat vrijwilligers door bedrijven kunnen worden ingezet voor banen waarvoor geen (betaald) personeel te vinden is. Vrijwilligerswerk is vooral belangrijk vanwege de vaardigheden die een vrijwilliger meebrengt en de competenties die door vrijwilligerswerk kunnen worden verworven en die vervolgens waardevol kunnen zijn bij bijvoorbeeld het zoeken naar werk.

Vooral in de LTH sectoren zijn vrijwilligers hard nodig. Niet alleen voor het ontmoeten en begroeten van mensen aan de deur, en het geven van aanwijzingen en rondleidingen’, maar ook en vooral om bijvoorbeeld de competenties en kennis die oudere vrijwilligers tijdens hun hele professionele carrière hebben verworven door te geven aan jongere vrijwilligers. Daarnaast is het belangrijk om de juiste balans te vinden in termen van aantallen, profielen en verantwoordelijkheden tussen betaald en onbetaald personeel in een LTH- organisatie. LTH-organisaties zouden een ‘geweldige plek om te werken’ moeten zijn, dat wil zeggen een plek waar mensen graag vrijwilligerswerk willen doen. Dit impliceert dat de organisaties de intrinsieke waarde van hun vrijwilligers erkennen en van hen gemotiveerde en betrokken medewerkers maken.

Doel

Het doel van dit project is om in kaart te brengen hoe vrijwilligerswerk in de LTH-sectoren in de regio’s Brabant en Friesland op een duurzame manier vorm kan worden gegeven, voor zowel vrijwilligers als organisaties. Hierbij gaat het om de volgende aspecten:

  • Begrijpen waarom organisaties in verschillende LTH-sectoren en regio's vrijwilligers hadden, hebben of nodig hebben; hoe zij omgaan met deze vrijwilligers; en de gevolgen (voordelen en uitdagingen) van vrijwilligerswerk voor deze organisaties.
  • Bepalen hoe de juiste balans kan worden gevonden tussen betaald en onbetaald personeel binnen dezelfde organisatie, rekening houdend met de LTH-sector en regio waartoe de organisatie behoort, om daarbinnen een gezond ‘ecosysteem’ te creëren. 
  • Begrijpen waarom mensen ervoor kiezen om vrijwilligerswerk te doen en wat ze ervan verwachten. Hierbij gaat het ook om de vraag hoe vrijwilligers omgaan met de organisatie (zoals managers en betaalde medewerkers) tijdens hun vrijwilligerswerk. Daarnaast wordt onderzocht hoe mensen voor vrijwilligerswerk kunnen worden aangetrokken en enthousiast worden gemaakt, zodat ze zich voor langere tijd blijven inzetten voor de organisatie. Verder wordt onderzocht wat de voordelen en uitdagingen zijn van vrijwilligerswerk voor mensen.

Naast de bovenvermelde doelstellingen, is een meer specifiek doel van dit project het geven van aanbevelingen voor een duurzame organisatiestrategie om met vrijwilligers(werk) om te gaan. In nauwe samenwerking met verschillende LTH-organisaties zullen we interventies of handvaten worden ontwikkeld om het welzijn van vrijwilligers, betaald personeel en de organisatie als geheel te bevorderen.. In dit onderzoek hanteren we een geïntegreerde aanpak, wat betekent dat we niet alleen geïnteresseerd zijn in hetzij de vrijwilliger zelf of organisatiekant van vrijwilligerswerk. Ook zullen we ons richten op de interactiepraktijkentussen vrijwilligers, betaald personeel en management  in LTH-organisaties in Brabant en Friesland.

Aanpak

In dit project onderscheiden we drie fasen of Work Packages (WPs). In WP1 starten we met een voorbereidende literatuurstudie naar de situatie in de LTH-sectoren. Elke academische partner zal data verzamelen in zijn eigen regio. In WP2 organiseren we een interactieve workshop met managers en vrijwilligerscoördinatoren van de geselecteerde LTH-organisaties om te bepalen hoe zij vrijwilligerswerk in het algemeen en voor hun organisatie zien, hoe zij op dit moment omgaan met vrijwilligerswerk en aan welke kennis en interventies/handvaten/producten zij behoefte hebben. Op basis van de workshops en de literatuurstudie zal een itemlijst worden ontwikkeld voor verdere interviews of focusgroepen met vrijwilligers bij die organisaties. Vervolgens delen en bespreken we de resultaten tijdens een interactieve workshop met managers en vrijwilligers van de deelnemende organisaties. Het belangrijkste doel van deze workshop is om te bepalen welk instrument zal worden ontwikkeld om de bevindingen praktisch- en context-specifiek te maken, resulterend in een betekenisvolle interventie en een duurzamere vrijwilligersstrategie voor de betrokken organisaties. In nauwe samenwerking met de organisaties gaan we aan de slag met het/de benodigde product(en). Ter afsluiting van het project zal in WP3 een slotworkshop worden georganiseerd waarin de gecreëerde producten van het project zullen worden gepresenteerd en geëvalueerd met de deelnemende organisaties.

Partners

  • Breda University of Applied Sciences
  • NHL Stenden
  • Alliantie Zuiderwaterlinie
  • Oorlogsmuseum Kamp Vught
  • Van Gogh Village Museum
  • Stichting Wildlife, Safaripark Beekse Bergen (Libema)
  • Het Markiezenhof
  • MOOIWERK Breda
  • Stichting Oude Friese Kerken
  • VVV Waterland
  • Aqua Zoo Leeuwarden
  • Fries Museum
  • Woudagemaal Lemmer

Projectteam

  • Licia Calvi (BUas)
  • Bertine Bargeman (BUas)
  • Frederike van Ouwerkerk (BUas)
  • Rodney Westerlaken (NHL Stenden)
  • Geesje Duursma (NHL Stenden)

Planning

Maart 2024 – Maart 2025

Status

In uitvoering